Een te gespannen bekkenbodem betekent dat de spieren in het bekkengebied constant aangespannen zijn zonder voldoende ontspanning. Hierdoor kunnen ze overbelast raken en niet goed functioneren.
Dit kan leiden tot verschillende klachten, zoals pijn, erectieproblemen, vaginisme, verminderde gevoeligheid en andere seksuele problemen.
Gelukkig is een overactieve bekkenbodem vaak goed te behandelen met gerichte ontspanningsoefeningen, ademhalingstechnieken en bewuste lichaamshouding. In dit artikel ontdek je hoe je kunt herkennen of je bekkenbodem te gespannen is en wat je eraan kunt doen.
Hoe herken je een te gespannen bekkenbodem?
Een overactieve bekkenbodem kan verschillende klachten veroorzaken, afhankelijk van of je een man of vrouw bent.
Bij vrouwen: veelvoorkomende klachten
- Pijn bij penetratie (dyspareunie) → Doordat de bekkenbodem te strak staat, kan penetratie moeilijk of pijnlijk zijn. Dit kan voelen als een branderig, stekend of drukkend gevoel.
- Moeite met een orgasme → Een gespannen bekkenbodem kan de zenuwen in het gebied samendrukken, waardoor de gevoeligheid afneemt en het moeilijker wordt om een orgasme te bereiken.
- Vaginisme (onbewuste samentrekking van de bekkenbodem) → Dit is een reflex waarbij de spieren onbedoeld aanspannen, waardoor penetratie (tampon, vinger, seksspeeltje of penis) pijnlijk of onmogelijk wordt.
- Verminderde lubricatie (droogheid) → Spanning en stress kunnen de natuurlijke vochtaanmaak verminderen, waardoor seks minder prettig of zelfs pijnlijk wordt.
- Pijn in de onderbuik, onderrug of bekken → Een overactieve bekkenbodem kan spanning en pijn veroorzaken in de onderrug, heupen en onderbuik, die soms zelfs uitstraalt naar de benen.
- Moeite met plassen of een zwakke urinestraal → Omdat de bekkenbodemspieren ook invloed hebben op de blaas, kan een te gespannen bekkenbodem ervoor zorgen dat plassen moeizaam gaat, de straal zwakker wordt of je het gevoel hebt dat je niet volledig leeg plast.
- Obstipatie of moeite met ontlasting → Een gespannen bekkenbodem kan de darmfunctie verstoren, waardoor je moeite hebt met ontlasting of het gevoel hebt dat je moet persen.
- Onbewuste spanning in de buik of billen → Veel vrouwen met een gespannen bekkenbodem trekken onbewust hun buik in of spannen hun billen aan, wat de spanning in het bekkengebied verergert.
- Meer klachten bij stress → Spanning en angst kunnen de bekkenbodem verder doen verkrampen, wat de klachten tijdens seks en in het dagelijks leven verergert.
Bij mannen: veelvoorkomende klachten
- Erectieproblemen (ED) → De bekkenbodem helpt bij de bloedtoevoer naar de penis. Als deze spieren te strak zijn, kan het bloed niet goed worden vastgehouden, waardoor een erectie moeilijk wordt of snel verdwijnt.
- Verminderde gevoeligheid of moeite met een orgasme → Strakke spieren kunnen de zenuwen samendrukken, wat de seksuele beleving vermindert en het orgasme vertraagt.
- Pijn in het bekken, de liezen, onderrug of testikels → Een overactieve bekkenbodem kan leiden tot constante spanning in deze gebieden, wat pijn tijdens en na de seks kan veroorzaken.
- Moeite met plassen of een zwakke urinestraal → Omdat de bekkenbodem ook invloed heeft op de blaas, kan een gespannen bekkenbodem plassen moeilijker maken.
- Pijn tijdens of na een orgasme → Door de verkramping van de spieren kan een orgasme oncomfortabel of pijnlijk aanvoelen.
- Onbewuste spanning in de buik of billen → Veel mannen met een gespannen bekkenbodem trekken onbewust hun buik in of spannen hun billen aan, wat de klachten verergert.
- Hoge borstademhaling of hyperventilatie → Veel mannen ademen hoog in de borst bij stress, wat de spanning in de bekkenbodem verergert.
- Meer klachten bij stress → Hoe meer spanning in je lichaam en hoofd, hoe strakker de bekkenbodem wordt, wat erectieproblemen kan verergeren.
Oplossing: ontspanningsoefeningen voor een gezonde bekkenbodem
Een overactieve bekkenbodem ontstaat meestal geleidelijk en het vergt tijd en bewuste ontspanningstechnieken om dit weer in balans te brengen. Hieronder vind u oefeningen die helpen bij het verminderen van de spanning en het verbeteren van uw seksleven.
Eerst ontspannen leren Ademhalen
Bij mannen en vrouwen met een gespannen bekkenbodem zit de ademhaling vaak te hoog. Ze ademen vanuit de borst. Dat is een manier van ademhaling bij stress, angst of gespannenheid. Voor ontspanning moet je laag ademen, vanuit je (onder)buik. Het is belangrijk om ontspannen te leren ademhalen.
Ademhaling, spanning en ontspanning beïnvloeden elkaar over en weer. Iemand die gespannen adem haalt zal zijn/haar bekkenbodem moeilijk kunnen ontspannen. En iemand die last heeft van te gespannen bekkenbodemspieren zal vanuit de borst gaan ademhalen. Zo is een vicieuze cirkel snel geboren.
Wilt u het verschil voelen?
Leg uw hand op uw borst en adem een tijdje in en uit vanuit deze plek. Leg vervolgens uw hand op uw onderbuik en doe het zelfde. U zult het verschil duidelijk merken.
Dus eerst: ontspannen en buik-ademen.
Het lichaam en de bekkenbodem ontspannen
Oefeningen bij gespannen bekkenbodemspieren: Aanspannen en loslaten
- Stap 1. Kies een rustige plek dus en ga vooraf nog even naar het toilet. Zorg dat u ergens lekker ligt en geen knellende kleding aan heeft. Ook ontspannende muziek kan helpen.
Als u op uw rug ligt, leg dan een kussentje onder uw knieën en eventueel uw hoofd.
Doe uw ogen dicht en leg een hand op uw onderbuik, de andere hand op uw borst.
Adem nu rustig in door uw neus. Probeer tijdens het inademen bij uw onderbuik, te beginnen.
Laat uw buik met lucht vullen. Voel uw buik opzwellen en uw hand, met uw buik mee, omhoog gaan. De hand op uw borst beweegt niet. Deze moet zo stil mogelijk blijven omdat uw borst niet behoort op te zwellen.
Als u uitademt, krimpt uw buik. Blijf langzaam in en uit ademen, en ervaar het gevoel van opzwellen en krimpen uw buik met elk in- en uitademing. Als deze manier van ademhaling op uw rug comfortabel voelt, kunt u een volgende keer proberen zittend en staand te doen.
- Stap 2. Laat uw benen rustig liggen, maar strek uw linkerbeen eens flink, zodat u al uw spieren daar voelt. Voel de spanning en laat de spieren dan weer helemaal los. Voel goed het verschil. Doe nu hetzelfde met uw rechter been. Adem intussen rustig door. Ook als uw gedachten gaan dwalen... kom dan rustig terug naar waar u bent gebleven.
- Stap 3. Na de benen zijn uw armen aan de beurt. Strek uw linker arm stevig, voel de spanning en leg hem daarna weer rustig neer. Doe hetzelfde met je rechter arm en ontdek weer hoe zwaar uw arm wordt als u hem helemaal ontspannen neerlegt.
- Stap 4. Probeer nu eens uw bilspieren heel hard aan te spannen. En natuurlijk ook weer loslaten. Voelt u het verschil? Til uw hoofd nu een stukje op, voel de spanning op uw buikspieren en leg uw hoofd weer neer. Druk nu uw hoofd stevig naar achteren in het kussen en ontspan ook weer. Hoe is het met uw buikademhaling?
- Stap 5. Als u nu wat meer ontspannen ligt, probeer dan eens tijdens de ademhaling uw bekkenbodem te voelen meebewegen. Bij het inademen gaat de bekkenbodem een beetje naar beneden, bij de uitademing veert deze weer wat terug. Ook uw buikspieren moeten tijdens de ontspanning meegaan. Soms helpt het om de bekkenbodem een kleine beetje aan te spannen en daarna weer los te laten. Het is dan wat makkelijker om de bekkenbodem te ontspannen.
Spanning in de bekkenbodem is vaak langzaam opgebouwd. Het duurt dus ook even voordat deze weer afgebouwd is.
Yoga oefeningen die de bekkenbodem helpen ontspannen
Yoga oefening 1
Yoga Oefening 2
Ga eerst op uw knieën zitten. Buig vervolgens voorover en leg uw buik op uw bovenbenen.
Richt uw hoofd en uw gezicht naar de grond.
Voor meer comfort kunt u een kussen onder uw hoofd leggen.
Uw armen liggen languit voor u met de handpalmen omlaag.
U kunt uw ook naast uw lichaam leggen waarbij uw handen uw voeten kunnen raken.
De schouders zijn ontspannen.
U ademt nu rustig en diep in en uit. Houd deze houding dertig seconden tot twee minuten aan.
Oefening om de bekkenbodemspieren te leren ontspannen: De Lift visualisatie
Stelt u zich uw bekkenbodem voor als een lift die in de lobby van een gebouw of een hotel begint.
Deze "bekkenbodem-lift" kan omhoog gaan, of dalen naar een lichte, niet-bedreigende kelder.
Stelt u zich voor dat de liftdeuren gesloten zijn.
Til voorzichtig uw bekkenbodem-lift naar de eerste verdieping. Span uw spieren hiervoor niet volledig aan, maar half. Met andere woorden, laat uw bekkenbodem-lift niet helemaal naar de tweede (of derde of vierde) verdieping gaan. Ga naar de eerste verdieping.
Belangrijk: naar de bekkenfysiotherapeut
Ervaart u geen verbetering, dan raden wij u aan een bekkenfysiotherapeut bij u in de buurt te raadplegen.
Goed om te beseffen
-
Te gespannen bekkenbodemspieren zijn niet automatisch sterke bekkenbodemspieren. Gespannen bekkenbodemspieren kunnen ook zwakke bekkenbodemspieren zijn.
Maar het versterken van de bekkenbodemspieren heeft pas zin als de bekkenbodemspieren ontspannen kunnen worden. - Als het niet lukt om de bekkenbodem te ontspannen kan het zijn dat er knopen in uw spieren zitten die niet met oefeningen weg te krijgen zijn.
Inwendige massages door een bekkenfysiotherapeut kunnen hierbij helpen.
- Een warm bad en een kruik kunnen ook helpen om de bekkenbodemspieren te ontspannen.
- Als u uw buik inhoudt tijdens het vrijen, is er grote kans dat u ook uw bekkenbodemspieren aanspant. Voor ontspannen bekkenbodemspieren moet u uw buik dus niet inhouden.