Inmiddels gebruiken miljoenen personen (veelal vrouwen) per dag over de hele wereld antidepressiva van uiteenlopende samenstellingen. Wat al die middelen gemeenschappelijk hebben is dat de seksuele beleving bij de meerderheid in negatieve zin verandert. En daar word je niet vrolijker van.
Depressie of medicijn oorzaak?
Wie depressief is, heeft meestal nergens zin in, dus ook niet in seks. Seksuele stoornissen behoren dat ook tot de logische symptomen van een depressie. Het gebruik van antidepressiva kan prima helpen om de depressiesymptomen te verbeteren, maar het gebeurt vaak dat de seksuele stoornissen blijven bestaan. Sommige mensen krijgen door de behandeling zelfs seksuele problemen waar ze voorheen geen last van hadden. Onduidelijk is dan of de veranderingen het gevolg zijn van de medicijnen of ook te maken hebben met de aandoening waarvoor de medicijnen zijn voorgeschreven.
Invloed op zelfvertrouwen en eigenwaarde
Wat wel duidelijk is, is dat deze effecten heel vervelend kunnen zijn. Zeker als je al niet lekker in je vel zit. Seksueel functioneren is sterk gekoppeld aan het zelfbeeld en eigenwaarde. Als dat niet werkt, tast dat je zelfvertrouwen aan en kan het spanningen veroorzaken in de relatie. Ook kan ten koste gaan van veel plezier.
Wat zijn de klachten?
Grofweg worden vier problemen onderscheiden.
- Zowel mannen als vrouwen kunnen last hebben van aanhoudend verminderd seksueel verlangen. De zin in seks ontbreekt en er wordt minder gefantaseerd over seks.
- Het ontbreken van opwinding.
Naast de afwezigheid van een geil gevoel uit zich dat bij mannen in het niet of onvoldoende stijf worden van de penis, wat een erectieprobleem wordt genoemd. Vrouwen merken dit opwindingsprobleem, naast het gevoelsmatige aspect, ook aan het minder of niet vochtig worden van de vagina.
- Verstoringen van het klaarkomen of het orgasme
Het kan zijn dat klaarkomen niet meer lukt, of slechts heel erg moeilijk. Bij een man kan ook het klaarkomen te vroeg plaatsvinden, of zonder zaadlozing.
- Pijn bij het vrijen.
Pijn in de geslachtsdelen voor, tijdens of na het vrijen, zonder dat er een duidelijke lichamelijke oorzaak voor is, wordt dyspareunie genoemd. Vrouwen hebben hier vaker last van dan mannen. Een hieraan gerelateerd probleem is vaginisme. Meer over vaginisme kunt u lezen in Goede bekkenbodem helpt tegen pijn bij vrijen.
De boosdoeners
Antidepressiva, met name de SSRI’s (Cipramil, Prozac, Fevarin, Seroxat en Zoloft), zijn gevreesd. Ervaart u seksuele problemen en wilt u kijken of dat kan komen door de medicijnen die u neemt? Kijk dan in de Tabel met bijwerkingen medicijnen op seksueel gebied
Komt het door het medicijn of niet?
Het is soms moeilijk vast te stellen wat een seksueel probleem veroorzaakt:
• het medicijn zelf (chemisch);
• de ziekte waarvoor je een medicijn gebruikt (lichamelijk);
• je eigen reactie op je ziekte en het medicijn (psychisch).
De invloed van het medicijn is het meest waarschijnlijk als:
• je het probleem vrij snel hebt gekregen nadat je met het medicijn begon;
• het probleem niet aanwezig was voordat je met het medicijn begon;
• het probleem stopt nadat je bent gestopt met het medicijn;
• het probleem weer begint na starten met het medicijn
En dan?
Is het medicijn dat je inneemt inderdaad het probleem van je seksuele klachten? Of wil je testen of dat zo is door een tijdje te stoppen met je medicatie? Overleg dan met je arts. Deze kan samen met je kijken of er alternatieven zijn voor je medicatie met minder bijwerkingen. Stop nooit zomaar met je medicijnen zonder overleg met je arts!
En wat nu?
Praten met partner
Het is in veel gevallen niet makkelijk om toe te geven dat er iets aan de hand is. Liever zeg je tegen jezelf dat je toch geen zin hebt. Of dat die ander eigenlijk niet zo leuk was. Of je had gewoon te veel gedronken. Eenmaal toegegeven dat er
een probleem is, is het belangrijk het te bespreken. Bijvoorbeeld met je partner of
met vrienden. Praten erover kan lucht geven en veel spanning wegnemen. En ontspannen is het een stuk makkelijker vrijen.
Praten met behandelend arts
Ook met je behandelend arts kun je overleggen of er nog meer mogelijk is. Een voor de hand liggende mogelijkheid is het medicijn vervangen door een ander wat minder bijwerkingen heeft. Hierbij kan bij depressies gedacht worden aan bupropion (Zyban) of mianserine (Tovlon), van beide worden minder bijwerkingen gemeld.
Ook kan je met je arts overleggen of een verlaging van de dosis bespreekbaar is. Of probeer een zogenaamd ‘slik-vrijweekend’; het effect op de zin in seks is namelijk snel merkbaar.
Andere medicijnen bij erectiestoornissen
Bij erectiestoornissen veroorzaakt door een antipsychoticum zou een middel met sterkere alfa-blokkerende eigenschappen geprobeerd
kunnen worden. Een andere remedie is sildenafil, beter bekend als Viagra.
Hiervan is bekend dat het de negatieve seksuele bijwerkingen van medicijnen redelijk goed kan verhelpen. Hoewel vooral bekend als ‘erectiepil’ wordt nu onderzocht of vrouwen hier ook van kunnen profiteren (overigens tot nu toe met wisselende resultaten).
Als de bijwerkingen overheersend zijn, of het gewenste effect uitblijft, kan in overleg met de arts worden besloten om de medicatie af te bouwen.
Ook kan je kijken of je je seksuele problemen op andere manieren kan aanpakken. Zo kunnen erectieproblemen verminderen door stevigere en meer gerichte stimulatie.
Niet vochtig
Als het niet voldoende vochtig wordt, kan een lubricante uitkomst bieden. In de winkel hebben we verschillende varianten te koop.
Tenslotte
Ten slotte is het ook mogelijk om (eventueel samen met een seksuoloog) te kijken naar andere mogelijkheden in jullie seksuele relatie. Seksualiteit betekent ook liefhebben, beminnen en intimiteit, en die hoeft natuurlijk niet te verdwijnen als de zin in seks minder wordt. Genieten van elkaars lichaam en van lichamelijke intimiteit kan ook zonder geslachtsgemeenschap te hebben. Samen zoeken naar nieuwe mogelijkheden kan de seksuele relatie weer een positieve spanning geven.
Kijk in onze winkel en laat je verleiden en inspireren. Kijk bijvoorbeeld eens naar de ....