Een goed functionerende bekkenbodem is essentieel voor het dagelijks leven en voor een gezonde seksualiteit, zowel voor mannen als voor vrouwen. De bekkenbodem speelt een cruciale rol in tal van functies zoals plassen, ontlasten, en seksualiteit, en helpt bij het ondersteunen van de inwendige organen.
Echter, wanneer deze spiergroep niet goed functioneert, kan dit leiden tot diverse gezondheidsproblemen, waaronder pijn bij het vrijen, erectieproblemen, incontinentie en verzakkingen.
Gelukkig zijn er tegenwoordig vele behandelingsopties en hulpmiddelen beschikbaar om deze problemen te verhelpen. In dit artikel bespreken we de werking van de bekkenbodem, wat er mis kan gaan, en bieden we praktische oplossingen en adviezen voor een gezonde en goed functionerende bekkenbodem.
Bouw en werking van de bekkenbodem
De bekkenbodem is een laag spieren en bindweefsel die zich aan de onderkant van het bekken bevindt. Deze spieren ondersteunen de buikorganen, zoals de blaas, baarmoeder (bij vrouwen) en darmen, en spelen een essentiële rol bij verschillende functies, zoals:
- Het beheersen van plassen en ontlasting.
- Het ondersteunen van de stabiliteit van het bekken.
- Het dragen van de organen in de buikholte.
- Het reguleren van seksuele functies.
Belangrijk voor goed werkende bekkenbodemspieren
De spieren van de bekkenbodem moeten in balans zijn: niet te strak aangespannen en niet te slap. Ze moeten flexibel genoeg zijn om urine en ontlasting te kunnen ophouden, maar ook krachtig genoeg om gecontroleerd te kunnen ontspannen tijdens het plassen, ontlasten of bij seksuele gemeenschap.
Als de bekkenbodem niet goed functioneert, kan dit leiden tot verschillende klachten, afhankelijk van of de spieren te slap of juist te gespannen zijn.
Wat gaat er mis bij een niet goed functionerende bekkenbodem?
Een disfunctionele bekkenbodem kan zich op twee manieren manifesteren: de bekkenbodemspieren kunnen te slap zijn of juist te gespannen. Beide situaties kunnen verschillende gezondheidsproblemen veroorzaken.
Kunnen mannen ook last krijgen van hun bekkenbodem?
Niet alleen vrouwen kunnen last ondervinden van een niet goed werkende bekkenbodem. Bij mannen komen problemen met de bekkenbodem ook voor. De functie van de bekkenbodem bij mannen en vrouwen is namelijk gelijk, al zijn de vorm en bouw van de urinewegen en geslachtsorganen natuurlijk wel anders. Bijvoorbeeld: mannen hebben een prostaat, en voor het goed functioneren van de prostaat is de juiste aansturing van de bekkenbodem belangrijk. Ook is een goed werkende bekkenbodem essentieel voor het krijgen van een erectie.
Bij mannen is deze spiergroep echter minder kwetsbaar, omdat zij geen vagina hebben.
Meestal zijn bij hen de klachten het gevolg van een te gespannen bekkenbodemspier. Hieronder kunt u hier meer over lezen.
Een (te)slappe bekkenbodem
Verzwakte bekkenbodemspieren: (Seksuele) Klachten en Oorzaken
Er bestaan verschillende oorzaken voor een verzakte bekkenbodem
- Zwangerschap en bevalling: Een bevalling kan de spieren van de bekkenbodem uitrekken of beschadigen.
- Veroudering: Met het ouder worden verliezen de spieren (en dus ook de bekkenbodemspieren) hun kracht, mede door afname van oestrogeen bij vrouwen na de menopauze.
- Overbelasting: Zwaar lichamelijk werk, overgewicht, en chronisch hoesten (bijvoorbeeld door roken) kunnen de bekkenbodem te veel belasten.
- Aangeboren zwakte van het bindweefsel: Sommige mensen hebben van nature zwakker bindweefsel, wat hen vatbaarder maakt voor spataderen, hernia's of verzakkingen.
Mogelijke klachten bij verzwakte bekkenbodemspieren
- Ongewenst urineverlies
- Een verzakking
- Soms is het moeilijk goed uit te plassen of is er sprake van vaak of snel aandrang hebben om te plassen
- Voortdurend last van blaasontstekingen
- Problemen met het ophouden van de ontlasting of juist obstipatie of verstopping
- Seksuele problemen
Mogelijke seksuele problemen bij vrouwen met zwakke bekkenbodemspieren
Wanneer de bekkenbodemspieren te slap zijn, kunnen vrouwen tijdens het vrijen problemen ondervinden, zoals:
- Verminderde gevoeligheid: De vagina kan te wijd aanvoelen, wat leidt tot een verminderd gevoel tijdens het vrijen.
- Urineverlies: Bij sommige vrouwen treedt ongewenst urineverlies op tijdens het vrijen of tijdens een orgasme.
- Moeilijkheden met orgasmes: Door de verminderde kracht in de bekkenbodem kan het moeilijker zijn om een orgasme te bereiken.
Een (te) gespannen bekkenbodem
Bij een te gespannen bekkenbodem blijven de spieren constant aangespannen, wat kan leiden tot pijn en ongemak. De oorzaken van een te gespannen bekkenbodem kunnen zowel fysiek als psychisch zijn, en de gevolgen zijn divers:
- Chronische pijn: Pijn in de onderbuik, rug, bekken of liezen.
- Problemen met plassen of ontlasting: Moeite met het volledig legen van de blaas, een gevoel van aandrang zonder dat er iets komt, of het gevoel dat de darmen niet volledig geleegd zijn.
- Seksuele problemen: Pijn bij het vrijen, moeilijkheden met het ontspannen van de spieren tijdens gemeenschap, wat kan leiden tot vaginisme bij vrouwen en erectieproblemen bij mannen.
Mogelijke seksuele problemen bij vrouwen met te gespannen bekkenbodemspieren
Een te gespannen bekkenbodem kan bij vrouwen leiden tot:
- Pijn bij het vrijen: Dit kan zich uiten als een branderig of schrijnend gevoel tijdens of na de gemeenschap. Het inbrengen van een vinger, tampon, of penis kan moeilijk en pijnlijk zijn.
- Problemen met orgasme: Om klaar te komen, een orgasme te krijgen, is het nodig dat men volledig ontspannen is. Een te gespannen bekkenbodem kan leiden tot problemen met het krijgen van een orgasme.
- Vaginisme: Dit is een aandoening waarbij de bekkenbodemspieren onvrijwillig samentrekken, waardoor penetratie pijnlijk of zelfs onmogelijk wordt.
Vaginisme en de vicieuze cirkel
Als een vrouw haar bekkenbodem (onbewust) teveel aanspant kan dat ook leiden tot een branderige of schrijnende pijn bij de ingang van de vagina, voor, tijdens of na de gemeenschap. Het inbrengen van een tampon of een vinger, gemeenschap hebben of inwendig onderzoek kost dan moeite en doet zeer. Het kan er toe leiden dat penetratie moeilijk is, en soms zelfs onmogelijk. We noemen dit verschijnsel ‘vaginisme’.
Bij vaginisme reageert het lichaam afwijzend op penetratie, ook al wil de dame dit graag. De dame krijgt het gevoel dat ze "te nauw" is. Dit "nauwe gevoel" en de pijnklachten zijn vaak zowel oorzaak als gevolg van het (onbewuste) aanspannen van de bekkenbodemspieren.
Vrouwen kunnen hier last van krijgen, ook als ze eerder zonder problemen seksueel actief waren.
De relatie kan door het vaginistisch reageren flink onder druk komen te staan. Vrouwen voelen zich vaak schuldig en vinden het moeilijk om erover te praten. Ze kunnen bang zijn dat hun man een andere vrouw zal gaan zoeken waarmee ze wel gemeenschap kunnen hebben. Ook voor mannen kan het een probleem opleveren, omdat zij zich in hun mannelijkheid aangetast voelen. Sommige mannen voelen zich verdrietig en gefrustreerd. Anderen doen zich daarentegen weer agressief of onverschillig voor.
De vicieuze cirkel
Bij vaginisme kan gemakkelijk een vicieuze cirkel ontstaan: doordat gemeenschap pijn doet is het logisch dat er angst ontstaat dat het de volgende keer opnieuw pijn gaat doen. Bij deze gedachte wordt de vagina minder vochtig, wat weer leidt tot meer pijn. Ook kan de seksuele opwinding verdwijnen op het ogenblik dat er wordt geprobeerd om gemeenschap te hebben. Als daarnaast de bekkenbodemspieren onbewust worden aangespannen als reactie op ‘de pijn die komen gaat’, wordt de pijn erger, en is er een volgende keer nog minder zin, met nog minder vochtigheid en sterker aanspannen van de spieren als gevolg.
Hoe ontstaat vaginisme?
Het kan heel lastig zijn om het plezier in vrijen weer te hervinden en de controle over de bekkenbodemspieren terug te krijgen. Vaak is het moeilijk de oorzaak aan te duiden waardoor vaginisme is ontstaan.
Sommige vrouwen hebben vanuit hun opvoeding een negatieve houding tegenover seks meegekregen en gaan seks beschouwen als iets vies.
Het kan een relationele oorzaak hebben: als je vertrouwens- of intimiteitsproblemen hebt en je je niet zo gemakkelijk voor je partner kan openstellen. Je lichaam sluit zich als het ware van je partner af.
In een periode van nervositeit en stress produceert het lichaam minder vocht. Het resultaat hiervan kan zijn: droge ogen, mond en vagina. En met een droge vagina gemeenschap hebben kan heel pijnlijk zijn.
Bepaalde medicijnen en ziekten kunnen voor vaginale droogheid zorgen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan antidepressiva, medicijnen tegen urine-incontinentie, antihistaminica en diuretica.
Ook de overgang kan het begin zijn van deze vicieuze cirkel. De veranderingen in de hormoonspiegel die dan optreden, hebben een effect op de geslachtsorganen. De vaginale wordt gevoeliger en minder vochtig. Als hier onvoldoende rekening mee wordt gehouden, kan dit pijn veroorzaken.
Meer over de mogelijke oorzaken van Vaginisme kunt u hier lezen.
Als een vrouw er niks aan doet
Bij vrouwen die doorgaan met gemeenschap terwijl het pijn doet, kan op den duur het inbrengen van de penis of zelfs het proberen al heel pijnlijk zijn. Ook het aanraken van de huid met uw vinger, het inbrengen van een tampon, zitten, fietsen of het dragen van een strakke broek is vaak pijnlijk. De huid is dan chronisch geïrriteerd. Soms zijn er kleine, nauwelijks zichtbare rode plekjes bij de vaginaopening. Hoewel artsen dit beeld wel een ‘focale vulvitis’ of ‘vulvaire vestibulitis’ noemen (dat wil zeggen een plaatselijke ontsteking van de huid bij de ingang van de vagina), is een ontsteking als oorzaak nooit bewezen. De huid, die in dit gebied relatief vochtig is en ‘smet’, geneest moeilijk. Een te hoge spanning in de spieren van de bekkenbodem staat genezing van de geïrriteerde en pijnlijke huid in de weg. Allereerst moet dit opgelost worden.
Mogelijke seksuele problemen bij mannen met te gespannen bekkenbodemspieren
Bij mannen kan een te gespannen bekkenbodem leiden tot:
- Erectieproblemen: Door overmatige spanning in de spieren kan de erectie moeilijk stijf genoeg worden of niet lang genoeg aanhouden.
- Vroegtijdig klaarkomen: Door overmatige spanning kan een man de controle over het moment van ejaculatie verliezen, wat leidt tot vroegtijdig klaarkomen.
- Pijnklachten: Pijn in de onderbuik, rondom de prostaat of achter het scrotum kan een gevolg zijn van te gespannen bekkenbodemspieren.
Mannen en de vicieuze cirkel
Ook bij mannen kan er een vicieuze cirkel ontstaan als het een keertje niet lekker heeft gelopen, hij geen goede erectie heeft gekregen of pijn bij de gemeenschap heeft ervaren. Dit kan ook bij hem leiden tot angst en spanning voor een volgende keer en ervoor zorgen dat hij zijn bekkenbodem te strak gaat aanspannen.
En wat te doen bij te strak gespannen bekkenbodemspieren?
Bij bekkenbodemproblemen zijn verschillende soorten behandelingen mogelijk: oefeningen, fysiotherapie, medicijnen, een ring of een operatie. De soort behandeling is afhankelijk van uw klachten en de bevindingen bij onderzoek.
Behandelingen voor mannen én vrouwen
Extra bekkenonderzoek?
Voor een goede behandeling van de klachten is het soms nodig om aanvullend onderzoek te verrichten. Dit kan bijvoorbeeld bestaan uit een urodynamisch onderzoek om te kijken hoe de blaas werkt of een ontlastings- en bekkenbodemfoto om de functie van de bekkenbodem in kaart te brengen.
Bekkentherapeut
Een gespecialiseerde bekkentherapeut is in veel gevallen de aangewezen persoon om samen met u oplossingen te vinden. De behandeling van een bekkenfysiotherapeut vindt doorgaans plaats op verwijzing van de huisarts of de specialist. Bij de bekkenfysiotherapeut leert u weer te voelen in en met uw bekkenbodem.
U wordt zich bewust van wat u doet met de spieren van uw bekkenbodem.
Wanneer u zich hiervan bewust bent, kunt u proberen verandering aan te brengen in het spiergebruik van de bekkenbodem. Zo kunt u leren de bekkenbodemspier te ontspannen, wanneer seks pijn dreigt te doen en kunt u hem juist aanspannen om de intensiteit te verhogen of zwakke bekkenbodemspier te verstevigen.
De eerste keer naar de bekkentherapeut
De bekkentherapeut vraagt u eerst om precies te vertellen welke klachten u heeft.
Daarna doet zij een lichamelijk onderzoek, waarbij zij let op uw houding, ademhaling, spierkracht, en de beweeglijkheid en stabiliteit van de rug en het bekken. U gaat daarna zo ontspannen mogelijk op de onderzoeksbank liggen met uw voeten plat op de bank en uw knieën licht gebogen. De fysiotherapeut bekijkt het gebied rond het bekken eerst vanaf de buitenkant en kan daarna, als u dat goed vindt, een vaginaal of anaal onderzoek doen om te beoordelen hoe goed de bekkenbodemspieren werken.
Bij dit onderzoek vraagt de fysiotherapeut u om de bekkenbodemspieren aan te spannen en weer los te laten, om een paar keer te hoesten en om te persen. Na het onderzoek maakt de bekkenfysiotherapeut een behandelplan, dat zij/hij met u bespreekt.
Bekkenbodemfysiotherapie
Bekkenbodemfysiotherapie is vaak de eerste stap bij de behandeling van bekkenbodemproblemen. Een gespecialiseerde bekkenfysiotherapeut kan helpen bij zowel het versterken van een verzwakte bekkenbodem als het ontspannen van een te gespannen bekkenbodem. De behandeling bestaat uit:
- Bewustwordingsoefeningen: Het leren aanvoelen en controleren van de bekkenbodemspieren.
- Ademhalings- en ontspanningsoefeningen: Deze helpen bij het leren ontspannen van te gespannen spieren.
- Spierversterkende oefeningen: Gericht op het verbeteren van de kracht en coördinatie van de bekkenbodemspieren.
- Electrostimulatie: Bij electrostimulatie worden elektrische pulsen gebruikt om de spieren te helpen ontspannen of juist te versterken.
Medicatie
Bij vrouwen kan een tekort aan oestrogeen na de menopauze leiden tot vaginale droogte, wat de klachten verergert. Oestrogeencrèmes of -zetpillen kunnen de vaginawand vochtig en soepel houden, wat pijn bij het vrijen vermindert. Ook kunnen medicijnen helpen bij blaasproblemen of constipatie.
Chirurgische ingrepen
In sommige gevallen, vooral bij ernstige verzakkingen of incontinentie, kan een operatie nodig zijn. Voorbeelden van chirurgische ingrepen zijn:
- Verzakkingsoperaties: Organen zoals de baarmoeder of blaas worden weer op hun plaats gebracht door het inkorten van de bindweefselbanden.
- Een bandje onder de plasbuis: Bij aanhoudend urineverlies kan een chirurgisch geplaatste band onder de plasbuis helpen de urinebuis beter te ondersteunen.
- Pessarium of ring: Bij een verzakking kan een ring in de vagina helpen om de organen op hun plaats te houden.
Het ballonnetje
Een andere therapeutische benadering bij bekkenbodemproblemen is het gebruik van een speciaal ballonnetje. Deze methode wordt vooral gebruikt bij mensen die moeite hebben met het ontspannen van hun bekkenbodemspieren of die juist problemen hebben met controle tijdens ontlasting. Het ballonnetje is bedoeld om de patiënt te helpen bewustwording van de bekkenbodem te vergroten en de spieren op een gecontroleerde manier te trainen.
Hoe werkt de ballontherapie?
Tijdens deze therapie wordt er een kleine, zachte ballon in de anus of vagina ingebracht, afhankelijk van de klachten. De ballon kan worden opgeblazen om lichte druk op de bekkenbodem uit te oefenen. De patiënt leert hierdoor om de juiste spieren te identificeren en beter te controleren, met als doel de spanning in de bekkenbodemspieren te verminderen of juist de spieren te versterken.
Deze methode kan op verschillende manieren worden toegepast, bijvoorbeeld:
- Bij obstipatie: De ballon helpt om te leren ontspannen tijdens het ontlasten, wat nuttig is voor mensen die moeite hebben met het volledig legen van de darmen of die pijn ervaren bij het ontlasten.
- Bij overactieve bekkenbodem: Het helpt de patiënt om bewust te worden van gespannen spieren en om deze te leren ontspannen, wat nuttig is bij aandoeningen zoals vaginisme of chronische bekkenpijn.
- Bij incontinentie: De ballon kan ook gebruikt worden om de bekkenbodemspieren te versterken, waardoor de patiënt meer controle krijgt over de blaas of darmen.
De voordelen van ballontherapie
- Bewustwording: Veel mensen hebben moeite om hun bekkenbodemspieren correct aan te spannen of te ontspannen. Het ballonnetje helpt de patiënt om de juiste spieren te lokaliseren en te trainen.
- Veilige en pijnloze methode: Het gebruik van het ballonnetje is pijnloos en veilig onder begeleiding van een bekkenfysiotherapeut.
- Verbetert controle: Voor patiënten die moeite hebben met het onder controle houden van hun ontlasting of urine, biedt het ballonnetje een effectieve manier om deze functies te verbeteren.
Neurostimulatie: geavanceerde techniek voor hardnekkige bekkenbodemproblemen
Naast bekkenbodemfysiotherapie en ballontherapie, kan neurostimulatie een innovatieve en effectieve behandelingsoptie zijn voor patiënten met chronische of moeilijk behandelbare klachten van de bekkenbodem. Deze methode richt zich vooral op mensen met klachten zoals incontinentie, bekkenpijn, of een overactieve blaas wanneer conservatieve behandelingen, zoals oefeningen of medicatie, niet voldoende helpen.
Wat is neurostimulatie?
Neurostimulatie, ook wel bekend als sacrale neuromodulatie, is een techniek waarbij zachte elektrische impulsen worden gebruikt om de zenuwen te stimuleren die betrokken zijn bij het reguleren van de functies van de blaas, darmen en bekkenbodemspieren. De behandeling kan de communicatie tussen de zenuwen en de bekkenbodemstructuren verbeteren, waardoor normale functies zoals urineren, ontlasten en spiercontrole beter onder controle komen.
Hoe werkt het?
Bij neurostimulatie wordt een klein apparaatje, vaak vergeleken met een pacemaker, onder de huid geïmplanteerd ter hoogte van de onderrug of het bekken. Dit apparaatje stuurt elektrische impulsen naar de sacrale zenuwen, die cruciaal zijn voor de controle over de blaas, darmen en bekkenbodemspieren.
Het proces verloopt in twee fasen:
- Testfase: Tijdens deze fase wordt een tijdelijke elektrode ingebracht om te evalueren of de patiënt baat heeft bij de behandeling. Gedurende enkele weken worden de effecten van de neurostimulatie gemonitord.
- Definitieve implantatie: Als de testfase succesvol is, wordt een permanente stimulator onder de huid geplaatst.
Voor welke aandoeningen is neurostimulatie geschikt?
Neurostimulatie is effectief gebleken bij diverse aandoeningen, zoals:
- Urine-incontinentie: Patiënten die last hebben van ongewilde urineverlies kunnen profiteren van neurostimulatie, omdat het helpt de blaasfunctie beter te reguleren.
- Fecale incontinentie: De methode biedt ook uitkomst voor mensen die moeite hebben met het controleren van hun ontlasting.
- Overactieve blaas: Voor patiënten die vaak last hebben van plotselinge aandrang tot urineren, kan neurostimulatie helpen de frequentie en de drang te verminderen.
- Chronische bekkenpijn: Mensen met langdurige bekkenpijn door overactieve bekkenbodemspieren kunnen verlichting ervaren, doordat neurostimulatie de pijnsignalen vanuit het bekken naar de hersenen kan verminderen.
Voordelen van neurostimulatie
- Minimaal invasief: Hoewel het een chirurgische ingreep betreft, is neurostimulatie minder invasief dan veel andere chirurgische opties.
- Hoog succespercentage: Klinische studies tonen aan dat neurostimulatie significant succes kan hebben bij het verminderen van incontinentie en overactieve blaas klachten.
- Reversibel en aanpasbaar: De intensiteit van de elektrische impulsen kan naar behoefte worden aangepast, en indien de behandeling niet effectief is, kan het implantaat verwijderd worden.
Speciaal voor vrouwen met bekkenproblemen
Behandeling bij vaginisme
In de meeste gevallen komt u hiervoor ook terecht bij bekkenbodemfysiotherapeut.
Afhankelijk van wat een vrouw wil bereiken wordt er gekeken naar wat de oorzaken van het vaginistisch reageren zijn en wat het probleem in stand houdt. Tijdens de behandeling wordt meestal veel aandacht besteedt aan het geven van voorlichting over de anatomie en het functioneren van de geslachtsorganen.
Het opsporen van negatieve, remmende gedachten over seksualiteit en deze proberen om te buigen tot meer positieve gedachten is ook een wezenlijk onderdeel van de behandeling. Er worden praktische oefeningen meegegeven in de vorm van een stappenplan. Via oefeningen (een stap -voor stap methode) kunnen vrouwen zelf thuis oefenen om het vaginisme te overwinnen.
Leestips over Vaginisme
Behandeling bij urineverlies
- Een bandje onder de plasbuis kan bij vrouwen effectief zijn als er, ondanks fysiotherapie, nog steeds urineverlies is. Het bandje zorgt voor een stevige onderlaag voor de plasbuis, waar deze op dichtgedrukt kan worden als er druk op de plasbuis komt door bijvoorbeeld hoesten of tillen. Het bandje wordt geplaatst onder plaatselijke verdoving. Nog tijdens de operatie kan worden gecontroleerd of het effectief is: door de patiënt te laten hoesten, is te zien of de plasbuis zich inderdaad goed sluit als er druk op wordt uitgeoefend.
- Een ring in de bekkenbodem kan ook helpen tegen een ernstige verzakking. De ring geeft de bekkenbodem extra stevigheid. Nadeel is dat het vaak irritatie en onprettig ruikende afscheiding geeft. Toch is het soms een betere keus dan een operatie. Vooral op hoge leeftijd wordt wegens het risico dat een operatie met zich meebrengt vaak de voorkeur aan een ring gegeven. Een ring of pessarium biedt soms een oplossing voor klachten van een verzakking of inspannings-incontinentie. Door de ring wordt een verzakte blaas of een verzakte baarmoeder weer op de juiste plaats teruggebracht. Niet elke vrouw met bekkenbodemklachten zal met een ring geholpen kunnen worden: de soort verzakking en de stevigheid van de bekkenbodem spelen hierbij een rol.
Simpele oplossing bij urineverlies
Een simpele oplossing is het inbrengen van een (eventueel natgemaakte) tampon in de schede. Hierdoor wordt de overgang tussen de blaas en de urinebuis als het ware wat naar boven gedrukt, zodat urine moeilijker wegstroomt. Voor vrouwen die bijvoorbeeld alleen tijdens sporten last van urineverlies hebben, is dit soms een oplossing die voldoende is.
Er zijn nog een aantal andere hulpmiddelen die u zelf in de schede of de urinebuis kunt inbrengen om ongewenst urineverlies tegen te gaan. De arts kan u hierover meer informatie geven. In onze webwinkel kunt u ook vaginaballetjes vinden. Die kunnen ook prima helpen om de bekkenbodemspieren beter te leren aanspannen.
Operatieve behandelingen
De gynaecoloog adviseert een operatie als andere maatregelen onvoldoende mogelijkheden bieden. Een operatie is noodzakelijk bij een ernstige verzakking (als organen door de bekkenbodem heen naar buiten zakken). Als de schede is verzakt, kan die wat worden ‘opgetrokken’ om het probleem te verhelpen. Bij verzakking van andere organen, zoals baarmoeder of blaas, kunnen de bindweefselbanden waarmee die organen in de buik hangen, wat worden ingekort. Een operatie heeft als voordeel dat uw klachten meestal verminderen of verdwijnen.
Wel moet u altijd rekening houden met een kleine kans op complicaties of terugkeer van de klachten na een aantal jaren. Hoe effectief de operatie is, is onder andere afhankelijk van de kracht van het bindweefsel. Ook het opvolgen van de instructies ná de operatie is belangrijk: zo mag er, om de bekkenbodem te ontlasten, in de drie tot zes maanden na de operatie niet te zwaar worden getild.
Speciaal voor mannen met bekkenproblemen
Een prostaatoperatie
Een prostaatoperatie wordt soms gedaan bij mannen die problemen hebben met uitplassen. Als de prostaat te groot is, kan die namelijk de plasbuis afknellen en een goede doorstroming in de weg staan.
Probleem van deze operatie is dat hij soms wordt uitgevoerd terwijl de oorzaak van de klachten niet in de prostaat maar in de bekkenbodem zit. Na de operatie blijkt dan dat niet de (vergrootte) prostaat het probleem was, maar een te grote spanning in de bekkenbodem. Mannen met plasproblemen wordt dus aangeraden éérst een verwijzing naar een fysiotherapeut te vragen.
En nu?
Afwijkingen van de bekkenbodem zijn gelukkig niet levensbedreigend. Een beslissing hoeft u dan ook nooit onmiddellijk te nemen.
Wilt u er wat aan doen? Dan kan uw huisarts u helpen. Hij kan u desgewenst doorverwijzen naar een bekkenfysiotherapeut of een seksuoloog.
Als deze behandelingen onvoldoende helpen, kan een gynaecoloog een meer ingrijpende behandeling zoals een operatie voorstellen.
U bent echter degene die de voor- en nadelen van een behandeling tegen elkaar kan afwegen.
Algemene tips en adviezen bij bekkenbodem klachten voor mannen en vrouwen
- Een vezelrijk dieet en veel drinken kunnen helpen de ontlasting soepel te houden. Zo voorkomt u verstopping en onnodig persen. Minimaal 1,5 liter vocht (inclusief koffie en thee) per dag is verstandig, maar meer dan 2,5 liter is niet nodig.
- Bij overgewicht neemt de belasting van de bekkenbodem toe. Het verminderen van overgewicht (minder eten, meer bewegen) is dan ook van belang.
- Oppassen met zwaar tillen. Bij klachten over een zwakke bekkenbodem kunt u veel en zwaar tillen beter achterwege laten. Normale tilwerkzaamheden (boodschappen doen, stofzuiger de trap opdragen) zijn geen probleem. Als u beroepsmatig zwaar lichamelijk werk verricht, is het verstandig met uw bedrijfsarts te overleggen.
- Vooral bij hoesten wordt de bekkenbodem veelvuldig zwaar belast. Het is dan ook verstandig de kans op hoesten te verkleinen door te stoppen met roken.
- Door het dragen van strakke korsetten of strakke broeken wordt de druk in de buik groter en daarmee de bekkenbodem zwaarder belast. Buik- en bekkenbodemspieren worden minder gebruikt en kunnen zo verslappen. Het dragen van ruime kleding is daarom beter.
- Een verzwakte bekkenbodem als gevolg van het ouder worden, of zwangerschap, kunt u eenvoudig zelf versterken door gerichte oefeningen. Zie Oefeningen en tips voor verbeteren zwakke bekkenbodem.
En het artikel Ben Wa Ballen hoe gebruik je ze? En wat is de juiste keuze?
- Maar ook kunnen ontspannende oefeningen helpen bij een gespannen bekkenbodem. Zie Oefeningen bij gespannen bekkenbodemspieren.
- Bij een zwakke bekkenbodem kunt u beter geen sporten doen waarbij u veel moet springen op een harde onderlaag (bijvoorbeeld volleybal) of waarbij de druk in de buik sterk verhoogd wordt (bijvoorbeeld aerobics). Het is dan beter om een sport te kiezen waarbij de bekkenbodem minder wordt belast. Voorbeelden zijn zwemmen, schaatsen, fietsen, tafeltennis of golfen.
- Om ervoor zorgen dat het vrijen plezier is en gemeenschap geen pijn doen is het aan te raden gebruik te maken van een glijmiddel. Lees het artikel Hoe kies je het juiste glijmiddel voor een goede keuze. Ook een langer voorspel zal ervoor zorgen dat de vagina vochtiger wordt en gemeenschap fijner verloopt. Soms ook helpt het veranderen van houding tijdens gemeenschap.
Wellicht ook interessant voor u
Meer informatie?
- Het boek van Helle Godved Bekkenbodem en Seksualiteit, te koop in onze winkel.
- Stichting Bekkenbodempatiënten (informatie, advies, lotgenoten), telefoon 0900-69340, http://www.bekkenbodem.net
- Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek (adressen gespecialiseerde fysiotherapeuten) of via KNGF telefoon 033-4672900.
- Website van de Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG), http://www.nvog.nl
- Alant Vrouw (medisch centrum, behandelt overgangs- en bekkenbodemproblemen), telefoon 020-6934080 of http://www.alantvrouw.nl
- De website www.vaginisme-info.nl
Met dank aan drs. Danielle van Reijn,
http://www.bekkenfysiotherapiebaarn.nl
Reacties
Bij seksuele stimulatie en
Beste A,
Voor informatie over
Hallo ik zit met een
Hoi I, ik ben ook 25 jaar en
Ik heb een verzakking en de…
Ik heb een verzakking en de gynaecoloog heeft een pessarium geplaatst. Nu vraag ik me af of je nog steeds een womanizer of vibrator mag gebruiken?
Aanbevolen artikelen
