De invloed van antidepressiva op seksleven

Wie depressief is, heeft meestal nergens zin in, dus ook niet in seks. Seksuele stoornissen behoren dan ook tot de logische symptomen van een depressie.
Problemen ontstaan pas wanneer de depressiesymptonen verbeteren en de levenvreugde terugkeert. Dan blijkt vaak dat de seksuele stoornissen blijven bestaan.
Sommige mensen ervaren na de behandeling zelfs seksuele problemen waar ze voorheen geen enkele last van hadden. Onduidelijk is dan of deze veranderingen het gevolg zijn van de medicijnen tegen de depressie (chemisch) of dat ze meer te maken hebben met depressie zelf (lichamelijk of psychisch).
Helaas blijft dat nog steeds grotendeels giswerk. De medicijnen tegen depressiviteit zijn relatief nieuw en er zijn nog weinig vervolgstudies uitgevoerd.

Antidepressiva, met name de SSRI’s (Cipramil, Prozac, Fevarin, Seroxat en Zoloft), zijn gevreesd. Ervaart u seksuele problemen en wilt u kijken of dat kan komen door de medicijnen die u neemt? Kijk dan op de website van www.lareb.nl. Daar kunt u de bijwerkingen van vrijwel alle medicijnen vinden.

Hoewel het dus vaak onduidelijk is wat de precieze oorzaak is, is wel duidelijk dat deze effecten voor grote problemen kunnen zorgen. 
Het kan bijzonder frustrerend zijn dat, als de depressie is verminderd, seks hebben moeilijk of onmogelijk blijft. Seksueel functioneren is sterk gekoppeld aan het zelfbeeld en eigenwaarde. Als dat niet werkt, tast dat het zelfvertrouwen aan. Daarnaast kan het voor spanningen in de relatie zorgen. En gaat het ten koste van het plezier en het gevoel van verbondenheid dat het bedrijven van de liefde kan brengen.

• Aanhoudend verminderd seksueel verlangen.

Bij zowel mannen als vrouwen kan, door het gebruik van antidrepressiva, de zin in seks verdwijnen. En wordt er minder gefantaseerd over seks. 

• Het ontbreken van opwinding.

Naast de afwezigheid van een opgewonden gevoel, uit een gebrek aan opwinding zich bij mannen in het niet of onvoldoende stijf worden van de penis, wat een erectieprobleem wordt genoemd. Vrouwen merken dit opwindingsprobleem, naast het gevoelsmatige aspect, ook aan het minder of niet vochtig worden van de vagina.

• Verstoringen van het klaarkomen of het orgasme.

Een veel voorkomend probleem is dat het klaarkomen niet meer lukt, of slechts heel erg moeilijk. De dame voelt wel verlangen en wordt opgewonden, maar kan vervolgens geen orgasme krijgen. Dat kan aanvoelen alsof je de heuvel over wilt, maar dat dit niet lukt. Heel frusterend. Bij een man kan het klaarkomen ook te vroeg plaatsvinden, of zonder zaadlozing.

• Pijn bij het vrijen.

Pijn in de geslachtsdelen voor, tijdens of na het vrijen, zonder dat er een duidelijke lichamelijke oorzaak voor is, wordt dyspareunie genoemd. Vrouwen hebben hier vaker last van dan mannen. Een hieraan gerelateerd probleem is vaginisme. Meer over vaginisme kunt u lezen in Goede bekkenbodem helpt tegen pijn bij vrijen.

• Genitale gevoelloosheid

Is het medicijn dat u inneemt inderdaad het probleem van uw seksuele klachten? Of wilt u testen of dat zo is door een tijdje te stoppen met medicatie? Stap over de drempel heen en ga het gesprek met uw huisarts aan. Een fijn seksleven is belangrijk voor het zelfvertrouwen en voor de levenslust. Schaam u dus niet maar gun uzelf een goed seksleven!

Praten met partner
 

Het is in veel gevallen niet makkelijk om toe te geven dat er iets aan de hand is. Liever zeg je tegen jezelf dat je toch geen zin hebt. Eenmaal toegegeven dat er een probleem is, is het belangrijk het te bespreken. Bijvoorbeeld met uw partner of met vrienden. Erover praten kan lucht geven en veel spanning wegnemen. En ontspannen is het een stuk makkelijker vrijen.

Praten met behandelend arts
 

Met uw behandelend arts kunt u overleggen of er nog meer mogelijk is. Een voor de hand liggende mogelijkheid is het medicijn vervangen door een ander die wat minder bijwerkingen heeft. Hierbij kan bij depressies gedacht worden aan bupropion (Zyban), dat onder de merknaam Wellbutrin verkrijgbaar is, of mianserine (Tovlon). Van beide geneesmiddelen worden minder seksuele bijwerkingen gemeld. Ook kunt u met uw arts overleggen of een verlaging van de dosis bespreekbaar is. Of probeer een zogenaamd ‘slik-vrijweekend’; het effect op de zin in seks is namelijk snel merkbaar.

Andere medicijnen bij erectiestoornissen
 

Bij erectiestoornissen veroorzaakt door een antipsychoticum zou een middel met sterkere alfa-blokkerende eigenschappen geprobeerd kunnen worden. Een andere remedie is sildenafil, beter bekend als Viagra.
Hiervan is bekend dat het de negatieve seksuele bijwerkingen van medicijnen redelijk goed kan verhelpen. Hoewel vooral bekend als ‘erectiepil’ wordt nu onderzocht of vrouwen hier ook van kunnen profiteren (overigens tot nu toe met wisselende resultaten).
Als de bijwerkingen overheersend zijn, of het gewenste effect uitblijft, kan in overleg met de arts worden besloten om de medicatie af te bouwen. Ook kunt u kijken of u uw seksuele problemen op andere manieren kan aanpakken. Zo kunnen erectieproblemen verminderen door stevigere en meer gerichte stimulatie.

Een glijmiddel
 

Als de vagina niet voldoende vochtig wordt, kan een lubricante (glijmiddel) uitkomst bieden. Dit kan soms helpen om erectieproblemen te verminderen. In de winkel hebben we verschillende varianten te koop. Wilt u weten wat voor lubricantes/glijmiddelen er zijn en kunt u hulp gebruiken bij het maken van de juiste keuze, lees dan het artikel Hoe kies je het juiste glijmiddel?

Zoek nieuwe mogelijkheden
 

Ten slotte is het ook mogelijk om (eventueel samen met een seksuoloog) te kijken naar andere mogelijkheden in jullie seksuele relatie. Seksualiteit betekent ook liefhebben, beminnen en intimiteit, en die hoeft natuurlijk niet te verdwijnen als de zin in seks minder wordt. Genieten van elkaars lichaam en van lichamelijke intimiteit kan ook zonder geslachtsgemeenschap te hebben. Samen zoeken naar nieuwe mogelijkheden kan de seksuele relatie weer een positieve spanning geven. Inspiratie kunt u vinden in het artikel Opwindende Seks Zonder Penetratie voor inspiratie.
Kijk ook eens in onze winkel en laat u verleiden en inspireren. Kijk bijvoorbeeld naar sensuele veren en stimulators.

Tips en adviezen kunt u ook vinden op: www.medicijngebruik.nl