Oesters hebben al eeuwenlang een unieke status als afrodisiacum. Van de oude beschavingen in China en het Romeinse Rijk tot in Amerika, deze bijzondere schelpdieren worden gezien als een symbool van luxe, mystiek en erotiek.
Sommige mensen zien in de zachte, glanzende textuur van de oester een natuurlijke gelijkenis met menselijke anatomie, wat hun reputatie als liefdessymbool alleen maar versterkt.
Maar het is niet alleen het uiterlijk dat tot de verbeelding spreekt. Oesters zijn uitzonderlijk rijk aan zink, een mineraal dat een belangrijke rol speelt in de productie van testosteron en daardoor het libido kan stimuleren. Ook bevatten ze proteïnen, vetten, calcium en fosfor, die samen een versterkende werking hebben op het lichaam.
De legendarische rokkenjager Casanova, die naar verluidt dagelijks 50 oesters at, beschreef ze als "een prikkel voor de geest, de zinnen en de liefde."
Oesters in Nederland
Nederland staat bekend om zijn rijke oestertraditie, met een aantal bijzondere soorten die zowel in het wild voorkomen als gekweekt worden. Hier is een overzicht van de belangrijkste oestersoorten die je in Nederland kunt vinden:
1. Platte oester (Ostrea edulis)
De platte oester, ook wel bekend als de Zeeuwse platte oester, is de meest verfijnde en zeldzame oestersoort in Nederland.
Deze oester heeft een ronde, platte schelp met een gladde, parelmoerachtige binnenkant.
De smaak wordt vaak omschreven als nootachtig en romig, met een subtiele zilte ondertoon.
De platte oester is inheems in Nederland en wordt vooral gevonden in de Oosterschelde en het Grevelingenmeer. Door overbevissing en ziektes zoals Bonamia ostreae is de populatie sterk afgenomen, wat deze oester tot een exclusieve delicatesse maakt.
2. Creuse (Crassostrea gigas)
De creuse, of Japanse oester, is de meest voorkomende oestersoort in Nederland.
Deze oester werd in de jaren zestig geïntroduceerd om de teruglopende platte oesterpopulaties aan te vullen. De creuse heeft een langwerpige, gekartelde schelp en groeit sneller dan de platte oester. Waar de platte oester er zes jaar over doet om een mooie grootte te bereiken, doet de creuse hier slechts drie jaar over.
Qua smaak is de creuse iets zilter en vlezig, wat haar populair maakt in veel restaurants.
Ze komt veel voor in de Oosterschelde en Waddenzee en is een belangrijk product van de Nederlandse oesterkweek.
Creuse oesters worden vaak genummerd geclassificeerd van klein naar groot. Voor de creuse geldt een systeem van 0 tot 5, waarbij 5 de kleinste oester is en 0 de grootste. De grotere creuse (2, 1 en 0) worden veelal gebruikt om mee te koken. De groottes 3, 4 en 5 zijn het meest geschikt om rauw te eten. De meest verkocht oestermaat om rauw te eten is nummer 3: deze oester ligt qua formaat het lekkerst in de mond. Des te groter de oester, des te minder zout deze is.
Naaste deze 2 bekendste soorten vind je in Nederland nog:
3. Wilde oesters
Wilde oesters zijn een verzamelnaam voor zowel platte oesters als creuses die in het wild groeien. Deze oesters vind je in kustgebieden zoals de Waddenzee en de Oosterschelde. De smaak en textuur kunnen variëren, afhankelijk van de soort en de omgeving waarin ze groeien.
Wilde oesters worden vaak beschouwd als een culinaire verrassing vanwege hun unieke karakter.
4. Kumamoto oester (Crassostrea sikamea)
De Kumamoto oester is een kleinere oestersoort met een ronde schelp en een diepe kom. Deze oester staat bekend om zijn zoetere smaak met een lichte nootachtige ondertoon. Hoewel de Kumamoto oester oorspronkelijk uit Japan komt, wordt ze in kleine hoeveelheden gekweekt in Nederland als een nicheproduct.
Dit maakt haar een bijzondere toevoeging aan het Nederlandse oesteraanbod.
5. Europese platte oester
Deze oester lijkt sterk op de Zeeuwse platte oester en behoort tot dezelfde soort (Ostrea edulis). Europese platte oesters worden vaak gekweekt in andere Europese landen en geïmporteerd naar Nederland. De smaak is verfijnd, mild zout en romig, vergelijkbaar met de inheemse variant.
Het moeilijkste: het openen van de oester
Het openen van oesters vereist enige oefening, maar wordt snel eenvoudiger als je het vaker doet.
Volg deze stappen:
- Houd de oester tussen een dubbelgevouwen theedoek met de platte schelp boven.
- Steek een oestermes of stevig puntig mes in het scharnier van de schelp. Wrik voorzichtig en draai het mes om de schelp te openen.
- Snijd de schelphelften los langs de kier. Houd de oester recht om het vocht binnen te houden.
- Verwijder de platte schelp, snijd de oester los, en verwijder eventueel gruis.
Hoe maak je een oester open?
Bewaren van oesters
Na aankoop moeten oesters koel worden bewaard (3-5 °C) in hun mandje, nooit in water. Ze blijven gemiddeld 9 dagen vers, zolang de schelpen gesloten blijven.
Tip: Als een schelp iets openstaat, geef dan een tik tegen de oester. Sluit de schelp zich, dan is de oester geschikt voor consumptie.
Recept: Bouillon van selderij en truffel met sint-jakobsoesters
- 1 witte selderij
- 4 verse sint-jakobsoesters (200 gram)
- 1 liter magere bouillon
- 1 verse wintertruffel (50 gr.) Melanosporum
- peper, zout
- 1/2 dl. olijfolie eerste persing
- Schil de selderij met behulp van een dunschiller om de meeste draden te verwijderen.
- Versnijd de selderij zeer fijn.
- Stoof de selderij even in de olie, zonder te laten verkleuren.
- Voeg de bouillon toe.
- Breng tot het kookpunt en laat 10 minuten sudderen op 90 graden.
- Borstel de truffel onder stomend koud water en droog haar in een vers linnendoek.
- Afwerking
- Versnijd de sint-jakobsoesters in fijne plakjes.
- Schik de plakjes in de warme borden naast elkaar.
- Rasp er de truffel over.
- Schep de kokende selderijbouillon in de borden en dien snel op.
Recept: Gespietste oesters met jalapeno-pepers
- 12 plakken bacon, gehalveerd en licht krokant gebakken 24 nauwe oesters
- 6 jalapeno-pepers, in de lengte in vieren gesneden en ontpit
- zout en versgemalen peper naar smaak
- 1 ei
- 1,75 dl. melk
- 70 gr. bloem
- 7,5 dl. plantaardige olie voor het frituren
- citroenpartjes ter garnering
- Rijd de bacon, oesters en stukjes peper om en om aan 8 houten of metalen prikkers.
- Bestrooi ze met zout en peper.
- Klop het ei met de melk los in een ondiepe schaal.
- Verhit de olie in een hoge pan: ze mag niet walmen.
- Wentel de prikkers in het ei-melkbeslag, rol ze door de bloem, schud de overtollige bloem eraf en bak ze in de hete olie in ca. 5 minuten goudbruin.
- Serveer ze met citroenpartjes.
Recept: Gegratineerde oesters met champagne saus
Recept: Oesters in hazelnootboter
Recept: Zeeuwse oesters met granité van champagne
Feest
Goed om te weten
Het combineren van oesters met champagne of een frisse witte wijn maakt de ervaring compleet.
