Vergrote prostaat - Invloed op Seks, Oplossingen en Hulpmiddelen

1. Erectiestoornissen (ED) – De druk op zenuwen en bloedvaten kan het moeilijker maken om een erectie te krijgen of te behouden.
2. Minder seksuele lust – Constant ongemak en de drang om te plassen kunnen het libido flink verminderen.
3. Problemen met ejaculatie – Pijnlijke of verminderde ejaculaties, en soms zelfs retrograde ejaculatie (waarbij zaad terugstroomt naar de blaas in plaats van naar buiten).
4. Pijn tijdens seks – Vooral tijdens de ejaculatie kan pijn optreden.
5. Minder intense orgasmes – Fysieke veranderingen door BPH kunnen ervoor zorgen dat orgasmes minder bevredigend aanvoelen.
6. Slaapgebrek – Door vaak 's nachts te moeten plassen, kunt u moe zijn en minder zin hebben in seks.
7. Minder zelfvertrouwen – Seksuele problemen kunnen leiden tot onzekerheid en spanning tijdens seksuele activiteiten.

Een van de meest frustrerende gevolgen van een vergrote prostaat (BPH) is het effect op erecties. Erectiestoornissen (ED) komen bij veel mannen met BPH voor en kunnen een flinke impact hebben op het zelfvertrouwen en seksleven. 
Maar wat gebeurt er precies, en waarom beïnvloedt een vergrote prostaat de erecties?
 

Hoe een vergrote prostaat erectieproblemen veroorzaakt
 

Een vergrote prostaat drukt niet alleen op de blaas en de urinebuis, maar kan ook invloed hebben op de zenuwen en bloedvaten rondom de prostaat. Deze zenuwen zijn essentieel voor het krijgen en behouden van een erectie, omdat ze verantwoordelijk zijn voor het doorsturen van signalen die de bloedtoevoer naar de penis regelen. Wanneer deze zenuwen worden aangetast door de zwelling van de prostaat, kan dit het vermogen om een erectie te krijgen bemoeilijken.

Daarnaast kan de druk van de vergrote prostaat de bloedcirculatie in de bekkenstreek verstoren. Voor een stevige erectie is een goede bloedtoevoer naar de penis nodig. Als dit proces verstoord wordt, kan de erectie zwakker zijn of moeilijk op gang komen.
 

De psychologische impact
 

Niet alleen de fysieke veranderingen spelen een rol. Het constante ongemak van de symptomen van BPH, zoals vaak moeten plassen of pijn, kan ervoor zorgen dat u minder zin heeft in seks. 
En als het moeilijk wordt om een erectie te krijgen, kan dat leiden tot frustratie, schaamte en angst voor een volgende keer "waarbij het waarschijnlijk weer niet lukt om een erectie te krijgen".  Deze gevoelens en spanning zullen de erectieproblemen nog verder verergeren.
 

Een vergrote prostaat (BPH) kan niet alleen het fysieke vermogen om seks te hebben beïnvloeden, maar ook de mentale en emotionele relatie met seks veranderen. 
Een van de veelvoorkomende gevolgen van BPH is een verminderde seksuele lust of een afgenomen zin in seks. Dit komt door een combinatie van fysieke ongemakken, hormonale veranderingen en de stress die gepaard gaat met deze aandoening. Laten we dieper ingaan op hoe dit werkt.
 

Hoe zorgt een vergrote prostaat voor minder zin in seks?
 

1. Constante fysieke ongemakken 
   Als uw prostaat vergroot is, ervaart u vaak vervelende symptomen zoals regelmatig urineren, een gevoel van druk op de blaas, pijn tijdens het plassen of zelfs pijn tijdens de ejaculatie. Deze constante lichamelijke klachten kunnen uw zin in seks laten verdwijnen. Wanneer uw lichaam constant bezig is met ongemakken in het bekkengebied, is het moeilijk om opwinding of plezier te ervaren.
    
2. Hormonen en testosteron 
   Een vergrote prostaat kan ook invloed hebben op de hormoonhuishouding, met name op de testosteronspiegel. Testosteron is het hormoon dat verantwoordelijk is voor het libido (seksuele verlangen) en speelt een grote rol in de seksuele functie. Studies hebben aangetoond dat mannen met BPH vaak lagere niveaus van testosteron hebben, wat kan leiden tot minder zin in seks. Dit is een proces dat geleidelijk gaat – het sluipt er vaak in - waardoor u misschien niet meteen door heeft dat uw libido afneemt.
    
3. Vermoeidheid door nachtelijke plasproblemen 
   Een ander veelvoorkomend symptoom van BPH is nycturie, oftewel het vaak moeten opstaan om 's nachts te plassen. Deze onderbroken slaap leidt tot vermoeidheid en een gebrek aan energie, wat de seksuele verlangens niet ten goede komen. Als u moe bent, heeft u simpelweg minder zin in seks – en dat constante gevoel van uitputting kan het libido een flinke klap geven.
    
4. Mentale impact en stress 
   De mentale belasting van het hebben van een vergrote prostaat wordt vaak onderschat. 
   Wanneer u zich zorgen maakt over uw gezondheid, vooral als het het seksuele functie beïnvloedt, kan dat leiden tot stress, angst en zelfs depressieve gevoelens. Dit soort negatieve emoties zijn beruchte "libido-killers." Seks kan iets zijn waar u tegenop gaat zien in plaats van dat het iets is waar u naar uitkijkt, omdat u bang bent voor pijn of teleurstellende prestaties.

Een vergrote prostaat kan niet alleen invloed hebben op hoe u zich voelt tijdens seks, maar ook op wat er tijdens een orgasme gebeurt. Problemen met ejaculatie komen vaak voor bij mannen met BPH.
 

Meest voorkomende problemen met ejaculatie
 

1. Pijnlijke ejaculaties
   Een van de meest vervelende symptomen kan pijn zijn tijdens of net na de ejaculatie. Dit kan variëren van een licht ongemak tot een scherpe, stekende pijn. Omdat de prostaat een grote rol speelt in de productie van zaadvloeistof, kan een vergrote prostaat dit proces verstoren, wat die pijn veroorzaakt. 
    
2. Minder zaadlozing
   Misschien merkt u dat er minder zaad vrijkomt bij het klaarkomen dan voorheen. 
   De prostaat drukt op de zaadleiders, waardoor er minder sperma naar buiten komt. Dit is meestal onschuldig en met de wetenschap dat dit normaal is, kunnen veel mannen dit accepteren. Maar als het u stoort, zijn er behandelingen die de situatie kunnen verbeteren. 
    
3. Retrograde ejaculatie
   Dit klinkt misschien ingewikkeld, maar het is simpel: bij retrograde ejaculatie stroomt het zaad tijdens een orgasme niet naar buiten, maar terug de blaas in. U zult nog steeds het gevoel hebben dat u klaarkomt, maar er komt weinig of geen sperma vrij. Dit komt vaker voor bij mannen die medicijnen tegen BPH slikken of na chirurgische interventie. Retrograde ejaculatie is niet schadelijk, maar als het voor u een probleem is, bespreek dit dan met uw arts.
    

Een vergrote prostaat kan pijn tijdens seks veroorzaken, en een vooral tijdens de ejaculatie zoals we hiervoor al noemden.
Dit kan niet alleen de seksuele ervaring beïnvloeden, maar ook de relatie met de partner. 
Het is ontzettend belangrijk om te weten dat pijn geen normaal onderdeel van seks zou moeten zijn! 
Als u pijn ervaart, is het belangrijk om dit met uw arts te bespreken. 
Er zijn oplossingen en behandelingen beschikbaar die u kunnen helpen om weer van een pijnvrije seksuele ervaring te genieten. (zie hieronder).

Een vergrote prostaat kan de intensiteit van uw orgasmes beïnvloeden. 
De fysieke veranderingen die optreden door BPH kunnen ertoe leiden dat orgasmes minder bevredigend aanvoelen. Dit komt vaak doordat de zenuwen rond de prostaat en andere betrokken structuren onder druk staan of beschadigd zijn. 
U kunt merken dat de sensaties die u voorheen ervoer, minder intens of zelfs afwezig zijn. Dit kan frustrerend zijn, vooral als u gewend was aan krachtige orgasmes. 
Gelukkig zijn er manieren om uw seksuele ervaring opnieuw te verbeteren, zoals prostaatstimulatie en het gebruik van andere seks hulpmiddelen. (zie hieronder).

Een veelvoorkomend symptoom van een vergrote prostaat is de frequentie waarmee u 's nachts moet plassen, ook wel nycturie genoemd. Dit kan leiden tot slaapgebrek, wat op zijn beurt invloed kan hebben op uw energie en zin in seks.
Wanneer u constant moe bent, is de kans groot dat uw libido afneemt. Daarnaast kan slaapgebrek ook leiden tot een prikkelbare stemming, waardoor u minder openstaat voor intimiteit met uw partner. Het aanpakken van de slaapproblemen kan daarom cruciaal zijn voor het verbeteren van uw seksleven.

De impact van een vergrote prostaat op de seksuele prestaties kan het zelfvertrouwen aantasten. 
Erectiestoornissen, pijn tijdens het vrijen en minder intense orgasmes kunnen leiden tot gevoelens van onzekerheid en spanning. 
U kunt zich zorgen maken over hoe u presteert in bed of hoe uw partner uw problemen ervaart. Dit kan een vicieuze cirkel creëren, waarin angst en spanning de problemen alleen maar verergeren. 
Het is belangrijk om te onthouden dat veel mannen met soortgelijke problemen te maken hebben. 
Praat met uw partner en zoek samen naar oplossingen, dat kan helpen om het vertrouwen in uzelf en uw seksleven te herstellen.

• Minder cafeïne en alcohol: Vermijd deze dranken, omdat ze de blaas irriteren en symptomen zoals frequent plassen kunnen verergeren.
• Hydratatie: Drink voldoende water, maar vermijd grote hoeveelheden in korte tijd en beperk drinken voor het slapengaan.
  Met name het voldoende blijven drinken is belangrijk, omdat veel mannen met plasklachten juist minder drinken om deze klachten te voorkomen. Te weinig drinken verergert echter de klachten alleen maar. 
• Blaastraining: Oefen het uitstellen van urineren om uw blaascapaciteit te vergroten.
• Gewichtsbeheersing en beweging: Een vergrote prostaat wordt in verband gebracht met overgewicht, dus regelmatige lichaamsbeweging en het behouden van een gezond gewicht kunnen de symptomen van BPH verlichten. 

Begin met de basis: meer fruit eten voor een gezonde prostaat

Een makkelijke stap om te zetten is om dagelijks minstens twee stukken fruit te eten, vooral fruit dat rijk is aan antioxidanten. Denk aan blauwe bessen, frambozen, aardbeien, bramen en pruimen. Deze antioxidanten helpen ontstekingen te verminderen en ondersteunen een gezonde prostaat. Ook fruit zoals appels, peren, bananen en meloen bevat antioxidanten, zij het in wat kleinere hoeveelheden.
 

Lycopeen: tomaten zijn uw vriend

Tomaten zijn een geweldige bron van lycopeen, een krachtige antioxidant die prostaatklachten kan helpen verminderen. Gekookte tomaten, zoals in tomatensaus, bevatten zelfs meer lycopeen dan rauwe tomaten. Daarnaast zijn groenten zoals broccoli, boerenkool, bloemkool en spinazie rijk aan voedingsstoffen die goed zijn voor de prostaat. 
 

Selenium: een belangrijke beschermer

Selenium is een mineraal dat de prostaat kan beschermen. U vindt het in voedingsmiddelen zoals volkorenbrood, eigeel, noten, zilvervliesrijst en vis. Vooral vis is een goede bron van selenium, dus door vaker vis te eten, krijg je dit belangrijke mineraal binnen.
 

Zink: essentieel voor de prostaat

Zink is belangrijk voor het gezond houden van de prostaat en het behoud van een goed testosterongehalte. Rijke bronnen van zink zijn onder andere schaal- en schelpdieren, volkorenproducten, noten en zaden, zoals pompoenpitten. Zink helpt ook bij de productie van sperma en ondersteunt mannelijke vruchtbaarheid.
 

Wat kunt u beter vermijden?

Sommige voedingsmiddelen en dranken kunnen de prostaat irriteren. Het is een goed idee om de inname van alcohol, cafeïne (zoals koffie en zwarte thee), koolzuurhoudende dranken en pittig eten te beperken. Ook is het verstandig om minder verzadigde dierlijke vetten te eten, omdat deze prostaatproblemen kunnen verergeren.
 

Kegel-oefeningen zijn bewezen effectief in het verbeteren van urine-incontinentie, blaascontrole en seksuele functies zoals erecties en orgasmes, ook bij mannen met een vergrote prostaat. 
En wat fijn is: ze zijn gemakkelijk thuis uit te voeren en kosten weinig tijd.

Het is wel belangrijk om de juiste oefeningen te doen, en ze correct uit te voeren. Daarom kan het waardevol zijn om advies te vragen aan een bekkenfysiotherapeut. Hij/zij kan u begeleiden en een op maat gemaakt oefenprogramma voor u opstellen.

• Alfablokkers: Medicatie zoals tamsulosine kan de spieren van de blaashals en de prostaat ontspannen, waardoor urineren gemakkelijker wordt en de druk op de blaas afneemt. Alfablokkers werken redelijk snel, de eerste effecten kunnen na een week al gemerkt worden. Helaas hebben alfablokkers ook bijwerkingen; er kunnen stoornissen in de ejaculatie, zoals retrograde ejaculatie of anejaculatie optreden. 
• 5-alfa-reductaseremmers: Medicatie zoals finasteride of dutasteride vermindert de productie van DHT, wat de prostaat helpt te verkleinen. Dit kan ook symptomen zoals pijnlijke ejaculatie of frequent plassen verminderen. Het duurt echter langer (tenminste 6 maanden) voordat er effect bemerkt kan worden. Let wel, deze medicijnen verkleinen de prostaat op termijn maar kunnen bijwerkingen hebben op het gebied van seksueel functioneren. Denk aan erectiestoornissen of verminderd libido. 
• PDE-5-remmer: Een PDE-5-remmer zoals tadalafil zorgt ervoor dat de spieren van de prostaatwand zullen ontspannen en de bloedvaten verwijden. Hierdoor zal de urinebuis minder vernauwd worden en plassen gemakkelijker gaan. Deze medicijnen worden vaak voorgeschreven aan mannen die naast plasklachten ook erectieproblemen ervaren en hebben dan ook vrijwel geen bijwerkingen op seksueel gebied. Ook werken PDE-5-remmers snel, binnen 1-2 weken. 

Meer informatie over medicamenteuze behandeling kunt u op apotheek.nl en op nhg.nl vinden. Bespreek medicatiegebruik en de mogelijke bijwerkingen altijd met uw arts. 

• Urolift: Een minimaal invasieve procedure waarbij de uroloog een soort "ankertjes" via de plasbuis in de prostaat plaatst. Hierdoor wordt de vergrote prostaat weggedrukt van de urinebuis, zonder weefsel te verwijderen. Dit wordt in Nederland beperkt toegepast. Een belangrijk voordeel van deze behandeling is dat er geen retrograde ejaculatie* optreedt nadien.
• Rezum: Hierbij wordt waterdamp via de plasbuis met een instrument in de prostaat gebracht wat er voor zorgt dat het aangedane gebied van het prostaatweefsel afsterft. Hierdoor ontstaat meer ruimte voor de plasbuis. Ook hier is een belangrijk voordeel dat er nadien geen retrograde ejaculatie optreedt. 
• Laserbehandeling: Er zijn verschillende opties voor laserchirurgie, zoals HoLEP behandeling. De uroloog verwijdert hierbij overtollig prostaatweefsel met behulp van laserenergie, wat minder invasief is en sneller herstel biedt dan een TURP (standaard behandeling).
• Prostaatarterie-embolisatie (PAE): Via de lies of pols wordt een katheter ingebracht tot aan de prostaatslagader. Vervolgens worden kleine bolletjes van medisch kunststof afgegeven. Deze bolletjes lopen vast in de kleinere vaatjes, waardoor de bloedtoevoer naar de prostaat vermindert. Doordat de prostaat niet meer voldoende bloed ontvangt zal deze geleidelijk gaan krimpen. Deze procedure wordt niet door de uroloog, maar door de interventie-radioloog uitgevoerd. 

Lees hier meer over verschillende (minimaal invasieve) operatiemogelijkheden.
 

Retrograde ejaculatie, ook wel "droog klaarkomen" genoemd, betekent dat bij een orgasme het sperma niet via de plasbuis naar buiten komt, maar in plaats daarvan naar de blaas gaat. Dit gebeurt vaak na operaties voor een vergrote prostaat, omdat de interne sluitspier van de blaashals tijdens de ingreep wordt verwijderd. Zonder deze spier kan het sperma de gebruikelijke weg naar buiten niet volgen en komt het in de blaas terecht, waarna het later wordt uitgeplast. Retrograde ejaculatie is onschadelijk.
 

• TURP (Transurethrale Resectie van de Prostaat): Dit is de meest voorkomende operatie bij BPH. Via de plasbuis wordt een cystoscoop ingebracht. Dit is een buisje, met aan het uiteinde een camera, waardoor de chirurg verschillende instrumenten kan inbrengen. Zo kan er een lisje worden ingebracht waardoor elektrische stroom loopt. Hiermee kan beetje bij beetje het overtollige prostaatweefsel weggesneden worden. Enkel het deel van de prostaat dat zorgt voor de verdrukking van de plasbuis wordt verwijderd. Via de cystoscoop loopt spoelvloeistof in de blaas. Hiermee kunnen de weggesneden stukjes weefsel uitgespoeld worden, waarna het kan worden opgestuurd voor onderzoek. 

Sommige mannen vinden baat bij alternatieve benaderingen zoals acupunctuur of kruidengeneeskunde. 

Een voorbeeld van een alternatieve therapie voor een vergrote prostaat is zaagpalm (Serenoa repens). Deze plant wordt vaak gebruikt om symptomen van benigne prostaathyperplasie (BPH) te verlichten. Het werkt mogelijk door de hormoonspiegels te beïnvloeden en de prostaatfunctie te ondersteunen. De aanbevolen dosering is doorgaans tussen de 160 en 320 microgram per dag. Voor meer informatie kunt u deze link bekijken.

Het wetenschappelijke bewijs voor de effectiviteit van zaagpalm is wisselend. 

Het is overigens altijd verstandig om dit met uw arts te bespreken voordat u deze opties probeert.
 

Het is belangrijk met klachten naar uw huisarts te gaan. Praat eerlijk over al uw klachten en zorgen.
Hoe eerder u een diagnose krijgt en behandeld wordt, hoe beter u complicaties kunt voorkomen en uw kwaliteit van (seks)leven kunt verbeteren.